Waarom bewust ademhalen je immuunsysteem versterkt

Verander je adem, verander je leven. Klinkt zo cliché, maar het is een feit. Zelfs wetenschappelijk onderbouwd. Wanneer je bewust de manier waarop je ademt stuurt, resulteert dit in minder gevoelens van stress en angst, een scherpere geest, een energieker lijf en het verbetert zelfs je immuunsysteem.

Adem in, adem uit, en herhaal

Probeer eens, terwijl je dit leest, heel even te stoppen. Ogen dicht, rug recht, ontspan. Adem nu vijf tellen langzaam in door je neus. Houd je adem vijf tellen vast, blijf ontspannen. Adem dan vijf tellen langzaam uit door je neus, ontspan je lichaam nog een beetje meer.

Hoe voel je je nu? Relaxter? Meer kalmte? Misschien wat alerter?

De onderschatte kracht van de adem

Ademen is niet iets waar we vaak aan denken. Hoeft ook niet, je doet het wel 20.000 keer per dag als het niet meer is, maar dat gaat volledig automatisch. Bij alle fysieke en mentale klachten die je ervaart, denk je waarschijnlijk niet aan de adem als mogelijke remedie. Laat staan als mogelijke oorzaak. Toch kan dit wel het geval zijn.

Als gevolg van stress, ziekte of ingrijpende gebeurtenissen in je leven, kan je natuurlijke (lees: gezonde) adempatroon flink uit de bocht vliegen. En de manier waarop je ademt is van grote invloed is op je fysieke, emotionele en mentale gezondheid. Het goede nieuws is dat het twee kanten op werkt. Je adem kan je bewust sturen, hierdoor heb je meer controle over de werking van jouw lichaam en mind, dan je denkt.

Wanneer was de laatste keer dat jij bewuste aandacht schonk aan je ademhaling?

Ademwerk heeft directe fysieke, emotionele en cognitieve voordelen

Hoewel ademhalingsoefeningen belangrijk onderdeel zijn van meditatie, mindfulness en yoga, zie je ‘bewust ademen’ nu steeds meer opkomen als een discipline op zich. Van een-op-een ademhalingssessies bij coaches, tot offline en online groepssessies en verschillende ademhalingsapps en platforms (zoals bijv Inward Breathwork) die je erbij kunnen helpen.

Bewust ademwerk heeft veel onmiddellijke fysieke, emotionele en cognitieve voordelen. Zo kalmeer je door bewust te ademhalen zowel je zenuwstelsel als je spierspanning, wat zorgt voor minder gevoelens van angst, onrust en stress - iets wat voor veel mensen raadzaam en heilzaam is. Het verbetert daarnaast ook je slaap, je concentratie, je spijsvertering en je bloeddruk. Allemaal instant benefits, die uiteraard krachtiger worden op langere termijn.

Ademwerk beïnvloedt de werking van je brein en emoties

Onderzoek laat bovendien zien dat ademwerk meer voordelen heeft op langere termijn. Je ademhalingssysteem is direct gelinkt aan mentale en emotionele functies in je brein. Er zit een soort ‘ademhalingspacemaker’ in je brein dat reageert op hoe jij ademt.

Zo beïnvloed je met je adem direct hoe je brein reageert en welke emoties jij ervaart. Adem je snel, oppervlakkig en grillig, zal je je eerder angstig, gestrest en opgejaagd voelen, adem je kalm en regelmatig, voel je eerder liefdevol, kalm en tevreden. Deze emotionele staten zijn dus bewust te sturen, met je adem!

Bewust ademhalen, wat betekent dit?

Bewust ademhalen is simpel gezegd: bewust zijn van je in- en uitademhaling. Op zo’n manier dat je je volledige longcapaciteit gebruikt. Dat klinkt simpel, maar je bent je over het algemeen niet bewust van hoe je ademt. Je doet het automatisch, je hoeft er ook niet bij stil te staan.

Je leert, als je een beetje een goede biologieleraar hebt gehad, dat de longen zuurstof opnemen en kooldioxide afgeven, maar veel verder dan dat gaat het meestal niet. Dat je met een bewuste, volledige ademhaling ook je hartritme positief beïnvloedt, je emoties reguleert of je lymfestelsel stimuleert, is voor velen onbekend terrein.

Hoe kan een bewuste ademhaling je immuunsysteem versterken?

Wetenschappelijk gezien reguleert een gecontroleerde ademhaling je stressreactie. Wanneer je je gestrest voelt, wordt je immuunsysteem onderdrukt, omdat stress de lymfocyten (de witte bloedcellen die helpen bij het bestrijden van infecties) van het lichaam vermindert. Hoe minder lymfocyten in je bloed, hoe vatbaarder je wordt voor verkoudheid en andere virussen en ziekten.

Je kunt het in feite zo zien: stress = verlaagd immuunsysteem. Door bewust en gecontroleerd te ademen, ben je echter in staat je stressreactie te reguleren, waardoor je uit die vaak hardnekkige 'vecht-of-vlucht'-modus kan komen.

Bewuste ademhaling voor je lymfestelsel

Ademhaling is essentieel voor het reguleren van je lymfestelsel - het netwerk van weefsels en organen in je lichaam dat helpt je lichaam te ontgiften door het transport van lymfe, een vloeistof die krachtige infectiebestrijdende witte bloedcellen bevat. Zoals het hart bloed door het lichaam pompt, zo pompen diepe, bewuste ademhalingen de lymfevloeistof door het hele lichaam. Dit verbetert je immuniteit.

Dit kan je voor elkaar krijgen door het regelmatig en consistent doen van ademhalingsoefening. Daarnaast helpt het om tussendoor zo bewust mogelijk te ademen. Ademwerk kan op die manier een vorm van (preventieve) geneeskunde zijn, adem jezelf gezond!

Meer lezen: Adem je gezond: waarom goed ademen werkt als medicijn en hoe je jouw ademhaling kunt verbeteren.