Onderzoek laat zien: angst is 'besmettelijk' via ademhaling
Waarom ademhaling zo’n sterke drager van emotie is
Als we bang zijn, zoeken we instinctief nabijheid. Een hand vasthouden. Je gezicht begraven in de schouder van iemand die je vertrouwt. Je hond stevig tegen je aan trekken. Aanraking voelt dan als een anker. Maar niet altijd. Want als de ander óók bang is, neemt je lichaam dat over, zonder woorden, zonder uitleg. Je zenuwstelsel leest mee.
Een nieuw onderzoek van de UvA en de University of British Columbia laat zien hoe dat werkt. En misschien nog opvallender: hetzelfde effect treedt op wanneer de bron geen mens is, maar een robot die ademhaling nabootst. De studie, gepubliceerd in Emotion, bevestigt wat binnen ademwerk al decennia zichtbaar is: je zenuwstelsel leest ademhalingsritmes als directe signalen van veiligheid of dreiging.
-
Zachary Witkower, Laura Cang, Paul Bucci, Karon MacLean en Jessica Tracy: ‘Human psychophysiology is influenced by physical touch with a “breathing” robot’, in: Emotion (.. november 2025). Doi: 10.1037/emo0001601.
Het volledige artikel kun je hier downloaden.
Een robot die ‘ademt’ beïnvloedt je zenuwstelsel
De onderzoekers ontwikkelden een zachte knuffelrobot met een verborgen, gemotoriseerde ribbenkast. Meer dan honderd deelnemers knuffelden de robot terwijl ze een eng filmfragment bekeken. De robot deed één van drie dingen:
Niet ademen
Rustig en gelijkmatig ademen
Snel ademen alsof hij hyperventileerde
Terwijl dat gebeurde, werd de hartslag van de proefpersonen gemeten.
De verrassende uitkomst: sneller ademen = meer angst
Wie de snel ademende robot vasthield, reageerde zelf angstiger. Hogere hartslag, meer lichamelijke spanning, een directere reactie op het spannende filmfragment. Alleen het ritme van de adem was genoeg om hun systeem omhoog te trekken.
Opmerkelijk was dat mensen de robot zelf ook bestempelden als “bang”. Het brein maakt dus geen hard onderscheid: wanneer iets ademt als een bang wezen, wordt het ook zo geïnterpreteerd – zelfs als het van plastic en metaal is.
De studie laat twee dingen zien die voor ons allemaal relevant zijn:
Ademhaling is een drager van emotie
Een rustige adem kalmeert. Een opgejaagde adem activeert. Dat weten we instinctief, maar het is mooi dat het hier zo meetbaar en onverbloemd wordt bevestigd.We reguleren elkaar voortdurend
Emoties verspreiden zich niet alleen via woorden, gezichten of stem. Ze reizen ook via subtiele signalen zoals spierspanning, microbewegingen, hartslag… en dus ook ademhaling.
Daarom kun je intens moe zijn nadat je iemand in paniek hebt getroost. Daarom heb je soms moeite om rustig te blijven als iemand naast je hyperventileert. Daarom werkt samen ademhalen zo krachtig bij co-regulatie. En het verklaart ook waarom groepen zo snel op elkaar afstemmen, waarom verbonden ademwerk diep kan raken, en waarom een veilige, stabiele facilitator essentieel is.
Ademhaling als vorm van communicatie
Voor technologie opent dit onderzoek deuren: wearables die kalmerende ademritmes nabootsen, VR-systemen die je staat beïnvloeden… hetzelfde principe kan regulerend werken. Voor menselijke relaties is de les misschien nog belangrijker: hoe jij ademt, beïnvloedt hoe anderen zich voelen. En andersom.
Het onderzoek onderstreept de essentie van alles wat jij dagelijks deelt: ademhaling is communicatie. Het is lichaamsinformatie in zijn puurste vorm. Het is hoe jouw systeem vertelt: ik ben veilig, ik ben gespannen, ik ben aanwezig, ik ben overweldigd. En wie dat leert herkennen – bij zichzelf én in contact met anderen – krijgt een heel ander soort vrijheid.
Ademtools voor co-regulatie
Een robot zoals in dit onderzoek is gebruikt, bestaat al, en kan je thuis ook gebruiken om jezelf kalmer en minder angstig te maken: Somnox. Verder zijn er meer fijne tools die je op tactiele wijze begeleiden in een kalmer ademtempo.
Somnox
Een ademend kussen dat subtiele bewegingen maakt. Je ademt vanzelf mee naar een rustiger ritme — bewezen effectief voor ontspanning en inslapen.
Gebruik code TBM2025 voor een maand korting (geldig vanaf 6 maanden).
Pebbles
Ademregulatie via je handpalmen met bilaterale stimulatie (werkt prachtig bij emotionele overprikkeling).
Code TBM geeft €10 korting.
Moonbird
Een handheld tool die je ademritme begeleidt, met name fijn voor dagelijkse regulatie.
Gebruik TBM5 voor €10 korting.
Verder aan de slag met je ademhaling en emoties?
Het Handboek Adem & Emoties neemt je mee in hoe je adem reageert op twaalf verschillende emoties, hoe je patronen herkent in jezelf en wat je praktisch kunt doen om te reguleren wanneer je systeem overbelast raakt.
Want emoties horen bij het leven, maar we leren nooit écht hoe we ermee om moeten gaan. Dit handboek helpt je om emoties niet langer te onderdrukken, maar ze te begrijpen en te doorvoelen — met zachtheid en je adem als gids.
Je ontvangt een uitgebreid en helder digitaal handboek boordevol waardevolle uitleg, én 12 begeleide audio-oefeningen om te downloaden — deze blijven voor altijd van jou.
Zo vergaar je niet alleen kennis, maar kun je het ook steeds opnieuw ervaren in je lichaam. En dát is waar verandering begint ❤️
Bekijk ook:
Lees meer.