Wat is een goede, gezonde ademhaling? Het is een feit dat veel mensen ‘verkeerd ademen’, vaak als gevolg van langdurige stress, ziekte of traumatische gebeurtenissen. Maar wat is dan een verkeerde ademhaling en hoe herken je zo’n ademhaling bij jezelf?
In dit artikel acht manieren waarop het mis kan gaan met je adempatroon. En vast om je gerust te stellen: mocht je jezelf hierin herkennen, weet dan dat het altijd opgelost kan worden. Door je bewust te worden en dagelijks oefeningen te doen. Een goede ademcoach kan je hierbij helpen.
Zie ook dit artikel: ‘Verkeerd ademen’: wat doet dit met je gezondheid en hoe houd je je ademhaling gezond?
Acht manieren waarop je verkeerd kunt ademen:
Omgekeerde ademhaling
Bij een gezonde, natuurlijke ademhaling zet je buik uit op de inademing, en trekt deze naar binnen op de uitademing. Bij de omgekeerde ademhaling gebeurt dit precies andersom: op de inademing trek je je buik naar binnen en stuw je je adem hoger je lijf in dan goed voor je is.
Als je omgekeerd ademt, verkramp je je middenrif en heb je vaak moeite je buikstreek te ontspannen. Ook zet je onnodig veel spanning op je bovenlichaam: borst en schouders, het is dan ook niet gek als je hier stijfheid en pijnklachten ontwikkelt.
Borstademhaling
Van nature gaan we zo ademen als we schrikken. Je kent het wel: er gebeurt iets wat plotseling angst aanjaagt, en je adem schiet direct omhoog je borst in. Soms kan dit een constant adempatroon worden, je blijft dan hoog en oppervlakkig in je borst ademen, terwijl er feitelijk geen gevaar is.
Je ziet het vaak voorkomen bij veel stress: je schouders bewegen mee met de adem, waardoor je onnodig veel spanning zet op je schouders, bovenrug en nek, met spierpijn, hoofdpijn of zelfs migraine tot gevolg.
Ineengedoken ademhaling
Dit is het tegenovergestelde van de borstademhaling: je borst beweegt bij de ineengedoken ademhaling juist niet en je lichaam is ineen gezakt, samengevouwen.
Je buik lijkt opgeblazen en stagneert en je schouders hangen omlaag als een beschermend schild. Je maakt je letterlijk klein en beweegloos, vaak als gevolg van onzekerheid, schaamte of traumatische gebeurtenissen.
Hyperventilatie
Bij hyperventilatie denken we vaak aan de paniekaanval waar een boterhamzakje voor verlichting kan zorgen, maar in negen van de tien gevallen gaat het om chronische hyperventilatie, iets wat veel mensen niet doorhebben bij zichzelf (maar wel allerlei vagen klachten ervaren).
Hyperventilatie betekent letterlijk: te veel ademen. Je ziet dit patroon ontstaan als er door emotionele of fysieke redenen - denk aan angst, stress of ziekte - in het lichaam een paniekreactie ontstaat, waardoor het gaat overademen. Het is feitelijk een beschermingsreflex van je systeem (want bij gevaar wil je in actie kunnen komen of wegrennen), maar doordat je lichaam in rust is, adem je meer dan goed is voor je lijf en ontwikkel je allerlei klachten als duizeligheid, hoofdpijn, onrust, prikkelbaarheid en vermoeidheid.
Zie voor meer uitleg dit artikel: Wat is hyperventilatie, welke klachten geeft het en hoe help je het voorkomen?
Ademstops (apneu)
De meest bekende vorm van ademstops, of apneu, is tijdens de nacht: wanneer je stopt met ademen. Je herkent het aan wakker schikken met ademnood, snurken en een droge mond bij het wakker worden. Overdag krijg je te maken met vermoeidheid, concentratiestoornissen of een kort lontje.
Wat ook veel voorkomt, is het zogenaamde emailapneu. Ja, dit is een term. We hebben het vaak niet door, maar bij veel mensen stopt de adem tijdelijk wanneer ze druk aan het tikken zijn op een toetsenbord. Dit kan erg hardnekkig zijn (omdat je het niet doorhebt), het bewust worden van hoe je ademt is hierbij de eerste stap naar verbetering.
Gespannen keel
In feite is dit de brok in je keel, die je ademhaling moeilijker maakt. Bij intense of overweldigende emoties, kan het zijn dat je keelspieren zich samentrekken.
Dit herken je wanneer je stem overslaat of even helemaal weg is wanneer je wilt spreken. Je stem kan hoger worden, of je gaat fluisteren.
Ademhappen
Merk je dat je continu naar adem aan het happen bent, omdat je het benauwd hebt of je opgejaagd voelt? Dit is zeker een signaal van een disfunctioneel en dus ‘verkeerd’ adempatroon.
Alles voelt gehaast, je bent steeds op zoek naar de volgende teug adem. Je laat de pauzes weg tussen de in- en uitademing. Dit is overigens ook een vorm van hyperventilatie.
Bevroren ademhaling
Je lichaam beweegt in principe mooi glooiend bij elke in- en uitademing: je zet horizontaal uit rondom je middenrif (buikademhaling) en weer in. Bij een bevroren adempatroon beweeg je niet als je ademt.
Dit patroon heeft altijd de wortel in angst, je zet je stil, alsof je niet durft te bewegen. Op deze manier kan je lichaam nooit een volledige, gezonde ademhaling maken en kan je ook nooit volledig en optimaal leven.
In welke patronen herken jij jezelf?
Vaak heb je niet te maken met één van deze patronen wanneer je verkeerd ademt, maar meerdere. Of ze wisselen zich af, afhankelijk van wat er speelt in je leven. Al deze verkeerde manieren van ademhalen hebben gevolgen, zowel op korte als langere termijn ben je je gezondheid flink aan het ondermijnen.
Meer daarover in dit artikel: Verkeerd ademen: wat doet dit met je gezondheid en hoe houd je je ademhaling gezond?
Bewust worden van hoe jij ademt is de eerste en belangrijkste stap naar verbetering. Hoe meer je alert bent op de manier waarop jij in verschillende situaties ademt, hoe beter jij in het moment een betere keuze kan maken.
Wat is een gezonde ademhaling?
Het simpelste antwoord op deze vraag is: Nose, Slow, Low. Oftwel: door je neus, langzaam en laag in je lichaam ademen. Dit is altijd de beste manier.
Lees voor meer info ook dit artikel: Adem je gezond. Waarom goed ademhalen werkt als medicijn en hoe je jouw ademhaling kunt verbeteren.
Wanneer jouw verkeerde adempatroon al lang bestaat, is het niet zo dat je dit in één dag kunt ombuigen naar een gezonde, natuurlijke ademhaling. Jezelf een nieuw adempatroon aanmeten kost tijd, veel oefening en doorzettingsvermogen. Het moet erin slijten, gun jezelf de tijd. Een goede ademcoach kan je hierbij helpen, je vindt er meer dan 100 in Nederland en België op dit platform.
Dé tools om beter te ademen
Op mijn ademontdekkingsreis kom ik regelmatig mooie tools, diensten en boeken tegen die je helpen om beter en gezonder te ademen. Goede hulp is zo waardevol!
Ontdekt wat mij heeft geholpen en geïnspireerd tot het leven van een fijner, gezonder en relaxter leven.
Het beste medicijn zit in je: ontdek de kracht van de adem
Als je meer wilt weten over wat het geheim is van goed ademhalen en hoe je zelf je gezondheid kunt beïnvloeden, mét je adem, download dan gratis mijn ebook. Het vertelt je alles wat je wilt weten (en meer).
